Een glimp van het einde van het kapitalisme in de Effenaar met Hang Youth

‘Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme’ heet het nieuwe boek van Bernie Sanders, waarvoor deze 82-jarige politieke popster uit de VS afgelopen week in Nederland was. Er was veel belangstelling voor zijn optredens, vooral van jonge mensen (dertig min). Anti-kapitalisme doet het goed de laatste tijd en niet zonder reden, want er is een ‘boel aan de hand’, zoals Abel van Gijlswijk, zanger van Hang Youth zingt. De boektitel van Sanders had hun motto kunnen zijn. Geïnspireerd door denkers als Slavoj Žižek en Mark Fisher, voert de band een strijd tegen het kapitalisme. Vanavond vormt onze Eindhovense Effenaar het strijdtoneel.
Tekst: Maartje Kunnen | foto’s: Charlotte Grips
Hoewel een nummer als ‘Boel Aan De Hand’ muzikaal sterk aan The Ramones doet denken, is de Youth niet bezig met ‘get some kicks’ of ‘have some chicks’, althans niet in hun nummers. De nummers stellen vooral aan de kaak en er valt ook nogal wat aan de kaak te stellen, want sinds ‘Boel Aan De Hand’ is er alleen nog maar meer aan de hand. Hang Youth weigert zich neer te leggen bij wat de Britse denker Fisher ‘capitalist realism’ noemt: dat het makkelijker is het einde van de wereld te verbeelden dan het einde van het kapitalisme. Maar het is lastig, als individu kun je je niet onttrekken aan het systeem, je bent nooit gevrijwaard van hypocrisie. Daarvan is Van Gijlswijk zich terdege bewust. Ook hij verkoopt T-shirts, draagt Nikes, heeft een iPhone. Žižek zelf beoordeelde Hang Youths strijd als volgt: ‘This is what we need on the left: more smart capitalists.’
Het voorprogramma Maria Iskariot bestaat uit een energiek Belgisch viertal jonge mensen die zich voorstellen met melige namen als Sexy Sybe en Hete Helena. Zangeres Hete Helena heeft er zin en schreeuwt de Nederlandstalige nummers uitgelaten de microfoon in, onderwijl op haar gitaar raggend. Ondanks het schreeuwen is ze perfect te verstaan. Bij het nummer ‘Ze Wil Het Graag’ gooit de band het over een andere boeg: de zang is veel ingetogener en er komen heerlijk lullige jaren 80-backing vocals bij. Je kunt alleen maar vrolijk worden van deze groep, hoewel onze fotograaf een blauwe arm opliep toen de overenthousiaste zangeres het publiek in sprong. ‘Dat we deze toer mee mochten met Hang Youth is geweldig, het is … de max,’ aldus Helena, maar dat hadden we al door.
Dan wordt het podium opgesierd met een aantal vlaggen waarop symbolen van het kapitalisme staan afgebeeld zoals het logo van Shell, McDonalds, VVD en verder kanker, gelul (doorgestreept), de omgekeerde Nederlandse vlag met in het midden een hamer en een sikkel. Een fles champagne leegspuitend in het publiek komt Van Gijlswijk op. De stemming zit er dan al lekker in. De nummers worden er in hoog tempo doorgejast zoals het hoort. Geen tijd voor applaus, dus niemand krijgt de kans om ‘Speuluh!’ te roepen. De zanger (zijn stem doet bij tijd en wijle aan die van Rick de Leeuw denken) heeft het gewoon: noem het uitstraling, de X-factor of sex appeal.
De ene misstand na de andere wordt aangekaart. Voor het nummer ‘Mannen’ wordt een aantal tieners uit de zaal gevist die uit alle macht ‘mannen!’ in de microfoon mogen schreeuwen. Als een moderne Robert Jasper Grootveld veegt Hang Youth de vloer aan met de tabaksindustrie. Aan de Bernie die diametraal staat tegenover bovengenoemde Bernie (pandjesbaas Prins Bernhard junior) wordt het nummer ‘(Ge)woonbeleid’ opgedragen: ‘Gentrificatie is verkapte segregatie’. Het nummer ‘Vrouwen Verdienen Ook Een Kans Om Corrupte Leiders Te Zijn’ wordt opgedragen aan de vrouwen in de zaal en ‘In De Armen Van Een Fascist’ aan de fascisten (waarschijnlijk niet in de zaal). Het publiek schreeuwt de nummers mee en dat voelt goed. Het is niet alleen oké om boos te zijn op het kapitalisme, je woede zo en masse uitschreeuwen werkt zelfs louterend. ‘Je haat geen maandag, je haat kapitalisme’! De gitarist komt naar voren voor een denderende solo, de meiden van Maria Iskariot komen voorbij surfen, de moshpit bestrijkt inmiddels de helft van de zaal.
Binnen een uur zijn er een stuk of dertig nummers voorbij gekomen. Gelukkig hebben we nog twee krakers tegoed. ‘Belastingdienst’ en ‘Leg De Zuidas In De As’ vormen de climax van de avond. Ik denk een glimp opgevangen te hebben van het einde van het kapitalisme, om in termen van Fisher te blijven. Daar zijn jonge mensen die muziek en lol maken, zoals de meiden van Maria Iskariot. Daar ontleen je geen status aan bullshit en gaan we met zijn allen uit ons dak. Het einde van de wereld is voor even ver weg.
Follow Us