Het is weer tijd voor de jaarlijkse kerstborrel van de underground metalscene. Een weekend vol zwarte shirtjes, grote hoeveelheden biertjes en een ononderbroken flow aan snoeiharde metal en andere opbeurende klanken. Want dat is dus gewoon zo he, mensen voelen zich beter door metal. Vandaar dat tijdens deze grauwe dagen er veel gelachen wordt op Eindhoven Metal Meeting. Het is een ons kent ons, en een ons ontmoet ons, en dat is normaal heel gezellig.

Tekst: Guido Segers | Foto’s: Paul Verhagen

Dat is ook het geval dit jaar, maar er is een bepaalde teneur in de gesprekken. En in plaats van weer te zeuren over een rij bij de deur of onbelangrijke shit die niet werkt (props voor de foodtruck, zoveel beter), moeten we het hebben over de olifant in de kamer. Of ja… die is dus niet in de kamer want Impaled Nazarene speelt niet dit weekend en dat laat zo wel z’n sporen zien. Dus daar moeten we iets over zeggen, maar dat doen we op het einde, dus dat kan je gewoon overslaan.

Afijn, genoeg gezeik daarover dus, we gaan naar Undergang, een van de weinige Deense bands in de extreme metal die regelmatig podia aandoet. De soundcheck met enkel grunts is al kostelijk, maar de band rampt er ook lekker op vanaf de eerste noten. Het is death metal zonder enige complicaties, gebracht door een band die precies weet wat ze zijn en doen. En met plezier vooral in een nog relatief ongevulde zaal, maar desondanks is dit stoempwerk een welkome binnenkomer.

Svarttjern is een soort Carpathian Forest side project bandje (de naam verwijst ook naar een demoplaat van die band), drie leden spelen namelijk later in de avond nog eens. Toch is het frontman HansFyrste die de show steelt met zijn eindeloos wapperende tong en gegrijp naar zijn eigen kruis. Het is allemaal een tikje over de top, maar de aggressieve, punky sound van de Noren staat sterk en wordt geen moment gehinderd door hun overijverige frontman. Sterker nog, na een paar nummers wordt het allemaal wat serieuzer en strakker daardoor. Later wordt duidelijk dat dit dus het beste stukje Carpathian Forest is…

Op het hoofdpodium maakt Asagraum de opwachting. Vaak aangekondigt als ‘all-female black metal band’ is het een oddity in het genre die de wereld over gaat en overal fans verzamelt. Vandaag niet ‘all female’, met een vervangende vent op de bas. Het doet er niet toe, want het mooie aan een band die zoveel op tour is, is natuurlijk dat solide liveshows wegzet en Asagraum is sterk op het podium vandaag. De stem van Obscura (ook wel Hanna van den Berg) raakt net een tandje hoger en snijdt dan door merg en been. Ondertussen is er een sterke barrage muziek die op je afkomt, wat doet denken aan de klassieke black metal met z’n immersieve karakter. Geen speld tussen te krijgen. Dat is dan weer niet wat je kan zeggen over Deathbarrel, een Noors country duo wat om moeilijk te vatten redenen nu in de kleine zaal staat. En het is niet slecht, maar ook niet supergoed. Flauwe grappen tussendoor, veel geklooi met de gitaar, maar het publiek vind het fantastisch en dat is het tweede raadsel van deze situatie.

Het is daarna tijd om even weg te dromen, want het Duitse Empyrium treedt aan in de grote zaal. De band is vaste prik op Prophecy Fest, vaak met een ingetogen set, maar vandaag is het gewoon aan. Toch blijkt dat de muziek van de atmosferische band ook met gitaren perfect is om in weg te zakken, op zoek naar sprookjeslandschappen en de ruwe natuur in de koude seizoenen. Onder de bezielde leiding van Markus Stock, ook bekend als Schwadorf, zet de band een reeks klassiekers in, met als toetje ‘My Nocturnal Queen’ van de debuut-demo. Het is eigenlijk bijzonder hoe op een zo audio-intensieve avond de band de aandacht vast weet te houden. Empyrium heeft geen wervelende podiumpresentatie, het is gewoon een hele goede band en daar zit de kracht in. Maar ik zou nou toch ook graag een wandeling maken door de mistige vennen.

Martin van Drunen grapt dat hij te oud wordt voor dit soort shit. Het is tekenend voor de losse sfeer rondom het optreden van death metal pioniers Asphyx. De band rammelt ook als die ouwe Opel Kadett van je achterneef, die maar niet wil stopen met rijden en eigenlijk overal oliesporen achterlaat, maar hey… going strong. De zaal staat ook lekker volgepropt, dus daar zal het niet aan liggen. Sammath staat ondertussen in de kleine zaal klaar en die band gaat er meteen op met hun rauwe black metal. Het drijvende punkritme, de schelle effecten over de zang van Jan Kruitwagen, het klinkt lekker bij deze band die dit jaar ook de 30 jaar aantikt. Later in de set zakt het iets in, het geluid wordt net wat chaotischer en mist z’n scherpte van de eerste nummers, maar de band herpakt dit aan het slot van de set.

Nu zitten we met een kort gat in het programma, klaarblijkelijk om het circus van Dark Funeral op te bouwen. De band rondom Lord Ahriman heeft een hoop doeken en banieren bij en dat kost wat tijd, maar als het dan zover is klinkt de band ook veruit het beste van al wat vandaag het podium staat. Frontman Vingbäck, ook bekend als Heljarmadr, heeft een handje van theatrale uitingen, wat de dramatiek van het geheel verhoogt. De rest van de band oogt tamelijk statisch, op hun instrumentale inspanningen na. Vooral de drummer legt een fundamentje onder dat geluid waar je op kan bouwen. Aan het slot van de set is er een kort encore van twee songs, er wordt met een vlag gezwaaid en ‘Hail Satan’ geroepen. Eigenlijk allemaal heel netjes dus. Sowieso is de sfeer de hele dag gemoedelijk op het festival, het moet toch als security een saaie bedoening zijn, zo’n Eindhoven Metal Meeting.

Tussendoor kijken we ook even bij Savage Grace, nog zo’n vreemde eend in de lineup. De oude power metallers doen eigenlijk vooral aan de roemrijke hair metal dagen denken en dat ligt niet alleen aan de outfits. Een blik op hun website en naar hun teksten doet je denken dat Steel Panther een prima bandje is voor een familieuitje. Een klein, maar toegewijd publiek, heeft gekozen voor deze show en mag dan ook genieten van een band die alles geeft. Schijnbaar met een nieuwe zanger, want de monitoren zijn volgeplakt met vellen papier met teksten erop. Gitaarsolo’s, vocale halen, wiegende heupen, Savage Grace heeft het allemaal.

Afijn, we kijken wat Fleshcrawl er vanaf brengt in de kleine zaal. De Duitse death metal stoempers hebben ook een lange carriere en zijn sinds enkele jaren voorzien van een nieuwe frontman in de vorm van Borisz Sarafutgyinov. Ondanks hun extreme muziek, logo en hoezen (‘As Blood Rains From The Sky…’ uit 2000 is prachtig in z’n lelijkheid), komt de band als een vriendelijke bende over. Als de eerste track wordt ingezet, rolt die over de zaal met een vernietigend effect. Solide en imposant, zeker met die stem, dus eigenlijk jammer dat we vroeg naar het hoofdpodium moeten voor Carpathian Forest.

Kijken en luisteren naar Carpathian Forest live is een ervaring. De gitaren en drums zijn vaak solide, de zang is… anders. De vraag vanavond is of we naar een ontspoorde metalshow staan te kijken of een vrij goede punkshow. Zo voelt het namelijk een beetje, als de band strak nummers neerlegt, terwijl Nattefrost met zijn (vermoedelijk kartonnen) kruis staat te jongleren. Wel aardig dat hij ons een fijne kerst wenst natuurlijk. De band heeft ook een toetesenist bij, en als jij ooit denkt dat je een dag nutteloos bent: je had ook toetsenist in Carpathian Forest kunnen zijn. Van bedenkelijk naar een bot kijken dat hij mee heeft genomen tot danspasjes achter zijn toetsenbord, en uiteindelijk met dat eerdere genoemde bot als telefoon aan zijn oor over het podium lopen, de rol van dit bandlid blijft volkomen in het ongewisse. Af en toe botsen hij en zanger Nattefrost bijna op elkaar en zo gaat het de hele show door. Het lijkt ook alsof niemand er echt zin in heeft, wat natuurlijk bij black metal hoort, maar dat venijn is enkel in vlagen te zien bij team instrumenten. Leuk feitje is dat 45 jaar geleden (+2 dagen) The Cure in de Effenaar stond en ‘A Forest’ speelde en dat doet Carpathian Forest nu ook. We mogen aannemen dat Robert Smith niet zong: “Lost in a fucking forest…again!”. Het is misschien een goed teken om naar huis te gaan.

Skip deze allinea als je geen zin hebt in quasipolitieke verhandelingen, dan is dit het einde van de review.

“I was hoping to see some Finnish friends here today…”, mijmert Dark Funeral zanger Andreas Vingbäck vanaf het podium. Een paar uur eerder postte hij een foto op Instagram met een Impaled Nazarene shirt aan en hij is niet de enige… Het lijkt alsof de H&M een nieuwe bandlijn gedropt heeft, zoveel shirts van de Finnen zijn te zien deze avond. Het is een soort stil protest, want er is frustratie over het ‘cancellen’ van de band (even los van wat die term in dit geval betekent). Op de socials zag ik ook teleurstelling bij tegenstanders van het optreden over de verloop van zaken. Hoe je deze situatie ook bekijkt, niemand heeft baat bij de manier hoe dat gegaan is. Kijk, cultuur is een heel interessant fenomeen. Het is mimetisch, expressief, cathartisch, en empathisch, maar ook soms controversieel, confronterend en soms shockerend. Er zijn genoeg artiesten te bedenken die de gemoederen bezig houden. Black metal zit altijd in die hoek, het ageert tegen de norm, net als veel andere underground muziek dat doet. Soms heel progressief, soms heel conservatief, met het doel iets los te maken bij de luisteraar. Cultuur heeft de functie van een dialoog, een uitwisseling van zichtspunten die kan helpen elkaar beter te begrijpen, ook als dat dialoog op het scherp van de snede is. Enkel culturele uitingen ontvangen die je wereldbeeld bevestigen, daar hebben we Netflix en Faceboek algoritmes voor. Jij weet ook van lastige gesprekken tijdens het kerstdiner met familieleden hoe dat de polarisatie in de hand werkt, dus die open ruimte is nodig. Moeten er grenzen zijn en wat een podium krijgt? Misschien wel, en dat is ook een dialoog voor een samenleving die grote veranderingen doormaakt. Daar heb ik een persoonlijke mening over, ik studeerde er ooit op af, en voor mij zijn er een aantal duidelijke ‘markers’ voor artiesten die zich buiten dat dialoog plaatsen. Dat is een mening, en zo heeft iedereen die iets geroepen heeft over dit geplande optreden er één. Het is jammer dat die discussie niet plaatsgevonden heeft, ongeacht wat het resultaat dan was geweest.

Wij hebben trouwens het antwoord niet, maar als er één ding is waar we het altijd over eens zijn, dan is het dat muziek moet verbinden, niet verdelen.