Vanavond is de opening van tentoonstelling Eindhoven: a HipHop story in het Van Abbemuseum. Het is een samenkomen van heel veel mensen die iets betekenen in de Eindhovense hiphopscene. Natuurlijk worden de vier basiselementen van de hiphop – dj’en, mc’en, graffiti en breaking – live beoefend en kunnen bezoekers zich hier ook aan wagen.

Voor de ingang worden we begroet door dj en breaker Virgil ‘Skychief’ Dey, die een van de vier gastcuratoren van de tentoonstelling is. Op de aankondigingen van deze avond op posters en (sociale) media is hij te zien is in allerlei onmogelijke breaking poses. Hij is tevens een van de mannen van collectief Jams & Gems, dat hier vanavond acte de présence zal geven, in verschillende jamsessies met andere artiesten.

Tekst: Maartje Kunnen | Foto’s: Theo Visser

Van D.A.M.N. tot 24K tot Fresku: Eindhovense dj’s en mc’s spelen al decennialang een rol van betekenis in de hiphopscene. ‘Eindhoven? Eindhoven heeft ons gekweekt. Weet je wat het met Eindhoven is? Wij zijn niet beïnvloedbaar. We hadden een groepje dj’s. We waren allemaal op hetzelfde level qua muziek en we creëerden gewoon onze eigen hits. Iedereen kon die shit meebrullen.’ Aan het woord is dj I.N.T., in de documentaire-serie ‘Straatsterren in Lichtstad’, die vanavond draait in de filmzaal.

De serie uit 2012 is gemaakt door Stephan Velema, eveneens gastcurator. In de aflevering over breaking zien we een piepjonge Lee-Lou Demierre, die zich afgelopen weekend heeft gekwalificeerd om Nederland te vertegenwoordigen op de Olympische Spelen. Ook komt mede-gastcurator MC Melodee, die samen met dj I.N.T. het duo La Melodia vormde, voorbij.

In de oude ontvangsthal van het museum is een zwart-wit geblokte vloer neergelegd en wordt er geestdriftig gebreakt op allerlei niveaus. In de gele kamer wordt spoken word beoefend. Als we binnenkomen wordt net Joshua Snijders aangekondigd. Het is vrij donker, waardoor we voornamelijk zijn silhouet zien. Dat zorgt ervoor dat de focus ligt op zijn expressieve stem: ‘Er was eens vóór het vechten om land […] er was eens voordat men kon zien wie er belde.’ Schreeuwend: ‘Er was eens toen Afrika rijk was en… [fluisterend] Europa slechts moeras.’ Daarna volgt een tekst over twee monsters. Zijn teksten zijn beeldend, duister en sprookjesachtig tegelijk.

In het museumcafé is intussen een muzikale jamsessie bezig. Op het terras ernaast drinken we een biertje. De vierde gastcurator, graffiti-artiest, rapper en breaker Grndmxr CazOne, begroet onze fotograaf hartelijk. Deze kent hem beter onder de naam Toine Bloks. ‘We zijn vroeger regelmatig samen gaan stappen. Dat ging er altijd wild aan toe.’ Even later spreken we Terence van Lange, die onder de naam Machete ook heeft voorgedragen in de gele zaal. Als ex-breaker voelt hij zich hier helemaal thuis. ‘Ik heb nog dansles gehad van Toine. Vroeger had Eindhoven twee grote breakformaties, The Ruggeds en Head2Toe, waar ik bij zat. The Ruggeds hebben het helemaal gemaakt en ik ben… gepensioneerd, zeg maar.’ Maar hij heeft genoeg andere dingen om zich mee bezig te houden. Zijn jazz-EP ‘Brabants Kwartierke’ is vanavond ook te koop.

Als we weer bij de breakingvloer aankomen, zien we Joshua Snijders staan. Hij vertelt dat zijn maatschappijkritische teksten voortkomen uit een gevoel van ontevredenheid en de noodzaak tot acceptatie. Zijn teksten zijn een vorm van verzet. De mond van een schrijver is als een geweer, parafraseert hij Maya Angelou. [Léés deze schrijfster! ‘Waarom gekooide vogels zingen’ bijvoorbeeld is aangrijpend, humoristisch, inzichtgevend, filosofisch en ook nog makkelijk te lezen, MK]. Dan lacht hij: ‘Maar spoken word is ook gewoon een manier om me te vermaken.’ Met zijn poëzie schept hij werelden. Mensen die hem inspireren, zijn mensen die kunnen ontleden, die pijnpunten kunnen blootleggen. Een van zijn voorbeelden is Manu van Kersbergen, die pas het album ‘De vloek op de overvloed’ heeft uitgebracht.

Door de zalen van het museum dwaalt een bonte verzameling mensen van verschillende leeftijden, kleuren, geslachten en achtergronden. De curatoren benadrukten bij het officiële openingsmoment dat de hiphopscene heel open is. Dat zie je weerspiegeld in de bezoekers. Vanavond is geschiedenis geschreven: 40 jaar Eindhovense straatcultuur is het museum binnen gebracht en het is een blijvertje.