Hoewel we Eindhoven Rockcity heten, weten wij natuurlijk net als jij dat de wereld niet ophoudt bij de gemeentegrenzen van Eindhoven, de deuren van het Klokgebouw of de festivalweides van Paaspop en Dynamo. Soms gebeuren er dan ook dingen in de rock’n’roll wereld waar we wat over kwijt willen. In een blog of persoonlijke opinie. Onderstaand artikel is daar een voorbeeld van en het vertegenwoordigt dan ook niet per se de mening van iedereen achter Eindhoven Rockcity. 

Racisme, vrouwonvriendelijkheid en algemene misogynistische uitspattingen zijn in de metal wereld niet vreemd. Een vaak gehoorde claim is dat je in extreme metal ook extreme standpunten tegen zult komen en daarmee wordt de discussie platgeslagen. Het optreden van Phil Anselmo, waarin hij een Hitlergroet (wat we schijnbaar ook Romeinse groet noemen nu) brengt en ‘White Power’ roept is een walgelijk moment voor de metalscene. Ironische genoeg is het ook een geweldig verlichtend moment in de discussie.

De link tussen extreme opinie en metal gaat jaren terug. Het is moeilijk te zeggen waar een band te ver gaat en waar het juist bijdraagt aan de muziek. Een bloemlezing uit de rock’n’roll wereld:
Lemmy Kilmister verzamelde zijn hele leven lang nazi-memorabilia en doste zich er ook in uit voor foto’s en optredens. Enige connectie met de nazi-ideologie ontkende hij, het was gewoon mooi spul. Helaas hadden de geallieerden niet het inzicht om een ontwerper als Hugo Boss hun pakjes te laten maken. Toen David Draiman (van Disturbed) daar een mening over had, moest hij niet zo zeuren en de discussie stierf een stille dood. Een zelfde controverse bestond rondom Iggy & The Stooges, The Dictators en de Ramones.

Een band als Slayer zoekt met ‘Angel Of Death’ de controverse en discussie, maar distantieert zich duidelijk van de nazi-ideologie. Opvallend genoeg heeft het nummer een impuls gegeven aan de discussie over de representatie van de Holocaust in kunst, die sinds de Tweede Wereldoorlog woedt.

Dat dan de fanbase zich aan kan sluiten bij de Slatanic Wehrmacht kun je dan weer smakeloos vinden. Hoewel het speelt met converse, lijkt het ook de ernst van de materie niet te omarmen. We laten dat voor wat het is, want Slayer vinden we toch erg gaaf. Het is voor de band een esthetische keuze die niets met een politieke voorkeur van doen heeft, of je die smaakvol of gepast vindt is een andere vraag.

 

 

Er zijn bands die tegenstrijdige interviews geven, puur om het vuurtje smeulend te houden en leven juist van de controverse, zoals de black metal band Inquisition. Er zijn ook bands die blunderen met een titel of een logo, zoals het Letse gezelschap Skyforger dat het in Letland geaccepteerde ‘zonnewiel’ in hun logo had verwerkt. Je mag vinden van beiden wat je wil, voor black metal fans is een scheiding tussen de muziek en de ideologie vaak niet zo’n punt. Een controversiële band als Nocturnal Mortum trekt dan ook bezoekers van zowel links als rechts. Burzum blijft platen verkopen, ondanks de extremistische gedachten van enig bandlid Varg Vikernes (gratis te lezen op zijn website). Mayhem is een festival headliner, ondanks uitspraken als “”We houden niet van donkere mensen; Black metal is voor blanken.” van drummer Hellhammer.

We kiezen er voor om veel van deze gevallen te laten voor wat ze zijn. Het gaat uiteindelijk om de muziek toch? Sid Vicious droeg een shirt met een swastika om te provoceren, dat is hetzelfde of niet? Provoceren, spelen met grenzen, het lijkt erg mooi maar een échte lijn is er niet. De metalscene lijdt al jaren aan een soort selectieve amnesie en negeert de donkere kanten van het genre. Obscurantisme is de gepaste term, het bewust verduisteren van bepaalde informatie om die buiten schot te houden. Dat is net zoiets als de ‘Gouden Eeuw’ in de geschiedenisboeken noemen, zonder de slavernij te benoemen. Het is mens eigen, maar toch hing de verandering al even in de lucht.

Het lijkt allemaal begonnen te zijn met een aantal kritische journalisten, die interessante stukken schreven over de foute kant van metal. Veel weerwind natuurlijk, maar een kleine discussie ontstond over het onderwerp. Een belangrijk moment vond in 2015 plaats toen Maryland Deathfest (en vervolgens ook het Tilburgse Netherlands Deathfest) een hele harde lijn trok en de band Disma van het programma haalde vanwege nazistische banden uit een ver verleden. Dit incident riep veel discussie op en veel fans vinden het een typisch voorbeeld van politieke correctheid.

De ‘grap’ van Phil Anselmo afgelopen weekend ging over de schreef. Dit was de druppel die de emmer van jarenlang goedpraten deed overlopen. Het interessante er aan is, dat de grap van Phil Anselmo een zelfde soort humor is die in privé settings bijna overal geaccepteerd is. Iedereen heeft wel een vriend die altijd net te ver gaat met racistische grappen. Grappen die in vele huiskamers, kroegen en repetitiehokken te horen zijn. Het lijkt heel onschuldig, maar is natuurlijk onderdeel van hetzelfde probleem.

Of Phil Anselmo het verschil tussen de backstage ruimte en het podium begrijpt, is eigenlijk niet zo relevant. Op het moment dat hij op het podium ‘white power’ scandeert, krijgt hij de reactie die er niet om liegt. De boodschap, nergens zo goed verwoord als door Robb Flynn (Machine Head) in deze video, geldt namelijk niet alleen voor Phil. Phil Anselmo is de foute vriend van de Metalscene op dit moment. Racisme hoort niet thuis op het podium, maar ook niet in huiskamers, kroegen en repetitiehokken. Racisme is niet cool en het is hoog tijd dat de Metalscene dat beseft.

De ironie is dat deze discussie, die al jaren niet op gang komt, plots een enorme impuls krijgt. Phil Anselmo heeft in al zijn onnozelheid er voor gezorgd dat de hele Metalscene niet meer om het dilemma heen kan. Zoals Rob Flynn het eigenlijk zegt, is het tijd om een grens te trekken.  Daarvoor heeft Phil Anselmo in ieder geval mijn dank.

Fortarock heeft inmiddels Down van de poster gehaalt. Een onvermijdelijk, maar ook dapper standpunt. Op de Facebook pagina van Fortarock regent het momenteel reacties. Veelal roemt men de beslissing van het festival, maar er is ook een groep die het duidelijk niet eens is met de annulering.

Dit blog vertegenwoordigt een persoonlijke visie.