De zelfgeknutselde gems (edelstenen) springen meteen in het oog, zodra je dit weekend Ketelhuisplein nadert. Aan het hek voor het ketelhuis zelf zijn in alle kleuren beschilderde ‘diamanten’ bevestigd en in de bloembakken en in de bomen hangen gouden 3D-gems. Sfeervol en mooi gemaakt. Die DIY-versiering op festival Jams & Gems is symbolisch. Dit festival is niet georganiseerd door een grote commerciële speler, maar door een groepje Eindhovenaren – leden van The Ruggeds – dat de stad een cadeautje wil geven. Zelf hebben ze allang hun sporen verdiend als breaking crew van wereldklasse en nu delen ze hun vuur met de rest van de stad.

Op zaterdag is dit festival de hele dag gratis toegankelijk. Voor het Klokgebouw draait een dj en nemen breakers uit alle uithoeken van de wereld het in duo’s tegen elkaar op. Een mooi spektakel om naar te kijken. Met vermetele moves en arrogante en geringschattende blikken dagen de dansers elkaar uit. Maar nadat er een winnaar is aangewezen, lopen de tegenstanders op elkaar af voor een omhelzing die respect uitdrukt.

Tekst: Maartje Kunnen & Theo Visser | Foto’s: Theo Visser

Op het hoofdpodium begint nu een battle tussen team Fox en team Angel. Ondanks dat het publiek in de brandende zon staat, moet het nog een beetje opwarmen. Dan komt een presentatrice als Elise Richards als geroepen. Ze spreekt mensen in het publiek persoonlijk aan en spoort ons aan naar voren te komen. Ze weet waar ze het over heeft en haar enthousiasme spreidt zich uit over de toeschouwers. Fox en Angel zijn zelf ook een bezienswaardigheid. Om beurten komen ze op elkaar af met onverhoedse bewegingen en theatrale pedanterie met een knipoog. Hun crewleden zijn zeer gevarieerd en team Angel heeft zelfs een jongen van de rond de 10 jaar meegenomen. Hij wordt op zeker moment de lucht in geslingerd en gaat van hand tot hand, maar hij laat ook solo wat mooie moves zien. Zijn team wint uiteindelijk de battle.

In het Ketelhuis zelf is spoken word te beluisteren. Als we binnenlopen, staat muzikant, rapper en spoken word-artiest Obi op het punt te gaan spreken. Zijn tekst is geïnspireerd op het slavernijverleden van Eindhoven. ‘Ik heb zo vaak over lijken gelopen,’ klinkt het. Een indrukwekkende voordracht volgt, met vernuftige taalvondsten. We spreken hem na afloop kort en hij vertelt dat hij deze tekst heeft gemaakt in opdracht van Beyond Walls en bureau Radar, die onderzoek doen naar het slavernijverleden van Eindhoven. Op dit moment is Obi’s tekst helaas nog niet terug te lezen of te beluisteren.

Brandde de zon net nog op je huid en werd er omgeroepen je vooral in te smeren en water te drinken, nu betrekt het ineens. Even later staan we met een broodje kimchi (érg lekker) voor het neerplenzende hemelwater te schuilen onder het schaduwdoek. Het mag de pret voor sommige bezoekers niet drukken. Veronica Motta en Juliana Laguna staan gewoon lekker in de regen te dansen. Motta vertelt dat ze speciaal voor Jams & Gems vanuit Milaan naar Eindhoven is gekomen. Ze volgt The Ruggeds al jaren en vindt dit festival fantastisch. Uiteraard de muziek en de dans, maar vooral ook het feit dat het zoveel verschillende mensen verenigt.

Vanaf hier tekst: Theo Visser

Radiohop
Om 19:00 uur heb ik het overgenomen van onze tekstschrijver, de regen blijft aanhouden en het thuisfront vraagt haar aandacht. Op het podium staat de groep RADIOHOP. Zij passen uitstekend in het programma van het festival. Een groovy jazzy sound waarbij de invloeden uit de hiphop, soul duidelijk hoorbaar zijn.Net nadat ik dacht, nu heb ik wel genoeg foto’s van de band, komt Jessy Kemper van de Ruggeds aanlopen, gevolgd door Virgil Dey en Roy Overdijk. ‘Kom Theo, we gaan jammen!’ Weer terug het podium op. En ja hoor, nadat de heren hun breaks in voor mij onnavolgbare bewegingen hebben voltooid, hoor ik Jessy roepen: ‘We willen jullie als publiek op het podium!’ Niemand reageert. En wie staat er al op het podium? Ja hoor, jullie fotograaf! Ik moet eraan geloven. Ik probeer m’n beste moves op de breakbeats tentoon te spreiden. Het ijs is gebroken en het eindigt met een man of 10 op het podium.

Ghanese BBoys Kevin Djanhoun en Smith Zannou
Aan de overkant is de laatste ronde, the golden round, van de World Breaking Classic te zien en te horen. Uit de speakers knallen bonkende breakbeats. Ik ben benieuwd of we de Ghanese Bboys nog zullen zien. Roy van The Ruggeds had hen aangekondigd in het interview dat we als Rockcity hadden. (Voor diegenen die dat interview niet gelezen hebben: Rugged Virgil heeft Ghanese roots. Hij was samen met Jessy twee maanden terug in Ghana waar ze workshops  en een break battle hadden georganiseerd.) Ik zit net als ik de presentator luidkeels hoor roepen: ‘Waar zijn onze Afrikaanse Bboys?’ Hun uitdagers voor de battle, de Legiteam Obstruxion, staan al ongeduldig op de vloer heen en weer te hoppen. En ja, daar komen ze en niet te geloven. Ze komen en overwinnen.

Lander en Adriaan
En dan staat de hoofdact op het podium. Het publiek wordt direct opgeroepen om deel te nemen aan een 360 ervaring. En een grote groep staat direct op het podium en ze genieten van een prachtig decor van het Ketelhuisplein tegen de avondlucht. Lander en Adriaan zijn er aan gewend om middenin het hen omringende publiek te spelen. Het lijkt erop of dat hun ideale brandstof is waarop zij hun zware dieselmotor opstarten. Het begint traag, met speldenprikjes van vaardige jazz-licks en freejazz. Maar uiteindelijk belanden ze in een uptempo mash-up van 90’s dance-genres zoals Chicago house, Detroit techno en Classic rave gemixed met hiphop beats. Ja, en dan is het echt genieten op het podium en op het plein. Een echte ‘24K gold afsluiter’ van alweer de derde editie van het Jams & Gems-festival…