Image Image Image Image Image Image Image Image Image Image

| 7 februari 2025

Scroll to top

Top

Vikendica brengt pareltjes uit de Oost-Europese underground naar het Stroomhuis

Vikendica brengt pareltjes uit de Oost-Europese underground naar het Stroomhuis
Maartje Kunnen

Vikendica heet het mini-‘festival’ dat vijf bands uit de underground scene van Rusland, Slowakije, Tsjechië, Zwitserland en zelfs Nederland voor het voetlicht brengt. In de westelijke Balkanlanden betekent de term zoiets als weekendhuis. Vikendica is een initiatief van platform Yugofuturism. Vanavond zien we Glintshake, Berlin Manson, Fotbal, Omni Selassi en Neighbours Burning Neighbours. Behalve in Eindhoven zijn ze dit weekend te zien in Groningen (Vera), Rotterdam (Worm) en Amsterdam (Occii). Hier in het Stroomhuis begint het weekend al op donderdag.

Tekst: Maartje Kunnen | foto’s: Bram van Dal

Eens in de zoveel maanden komt een oude vriend bij ons langs met zijn camper. Hij eet dan mee, blijft een nachtje in onze straat slapen en klopt ’s ochtends aan voor een kop koffie. Een vast verblijfadres heeft hij niet en hij leeft van de hand in de tand. Meestal zit hij in het buitenland. Hij ontmoet mensen van allerhande gezindten, over wie hij curieuze verhalen kan vertellen.

Als hij ergens aankomt, weet hij in korte tijd bijzondere mensen op te duikelen, volkskeukens te detecteren en tentjes te vinden waar goede live muziek te beluisteren valt. Daar ben ik in Praag en Boedapest zelf getuige van geweest. Ooit is hij naar India afgereisd met het voornemen daar dj te worden. Hoewel hij gefigureerd heeft in een aantal Bollywoodfilms, is hij als dj nooit doorgebroken. Ik heb nog wel diverse cd’s met door hem samengestelde club classics. De verzameling is werelds en breed, maar wat de nummers bindt is dat ze verre van gelikt en niet zelden lichtelijk freaky zijn.

Toen ik van deze vriend dus de tip kreeg om het uit Rusland afkomstige Glintshake (ГШ in Cyrillisch schrift) in het Stroomhuis te gaan zien, heb ik daar gehoor aan gegeven. Het Stroomhuis is een fantastische plek. Een van die steeds zeldzamere niet-overgereguleerde, niet-vercommercialiseerde, maar juist lekker creatief-rommelige locaties van Eindhoven. In dit jaargetijde is het wel aan te bevelen binnen je winterjas aan te houden, wat het voordeel heeft dat je je jas niet in een veel te duur kluisje hoeft onder te brengen en die er aan het eind van de avond tegelijkertijd met 500 andere mensen rug aan rug uit hoeft te vissen.

Als je wilt weten welke band er speelt, moet je op het handgeschreven blaadje op de deur kijken. Overbodig decorum zoals iemand die de avond aan elkaar praat, is hier niet. De bands bouwen gewoon rustig en in goede harmonie zelf op en af. De eerste band is het Tsjechische Fotbal. Vier bescheiden mensen voeren je mee in een aangename trip. De zang staat erg zacht, maar misschien is dat juist de bedoeling. Niets is hier heel nadrukkelijk. Relaxed wel, eigenlijk. Als de zangeres tussendoor wat zegt, klinkt haar stem als door een omroepinstallatie in een leegstaand, echoënd flatgebouw. De korte set is goed opgebouwd. Dit halfuurtje smaakt naar meer.

Fotbal

Het Rotterdamse Neighbours Burning Neighbours start met een heel stevige muur van geluid. ‘Catharsis’ heet het eerste nummer, een titel die je eerder aan het eind van de set zou verwachten. Maar NBN heeft duidelijk maling aan verwachtingen. Een zeer rijzige verschijning op de bas die het poedelkapsel naar een volgend niveau brengt, wordt geflankeerd door twee veel kleinere zanger-gitaristen. ‘Neil Young is killing me!’ klinkt het. Een tekst die tot de verbeelding spreekt. De zang vloeit soms naadloos in elkaar en pingpongt dan weer door de zaal. Het doet dan denken aan een toneelstuk uit de renaissance waarbij de hele tekst ritmisch rijmt en acteurs soms elkaars zinnen afmaken. De drummer van deze band is ook al niet standaard en zijn ritmes evenmin. Deze vier op het oog lukraak bij elkaar geplaatste mensen blijken ingrediënten voor een onwaarschijnlijke, maar desalniettemin perfecte cocktail.

 

Neighbours Burning Neighbours

Dan wordt het podium vol gezet met veelbelovende toestellen. Een tot slaginstrument omgebouwde basgitaar, een bekken met een hap eruit. Iemand bij het Zwitserse Omni Selassi heeft flink lopen knutselen. Tijdens het optreden houden de drie bandleden een rondedans langs de verschillende instrumenten. De zangeres heeft een heel expressief gezicht en kijkt regelmatig de zaal in alsof ze wat wil gaan uitleggen aan een groep kinderen. De sfeer die de muziek oproept, is die van een psychedelische onderwaterwereld. Het geluid staat héél hard. Oordoppen noodzakelijk. Ondanks al het hierboven beschrevene begin ik naarmate het optreden vordert een beetje in te kakken.

Omni Selassi

Gelukkig is er dan Glintshake om je wakker te schudden. Dit is mijn favoriet van de avond. Het heeft iets weg van de vroege Sonic Youth en Blonde Redhead. De bassist en gitaristen staan gezellig in een kringetje bij elkaar en hebben de grootste lol. Het begint jazzy. Een gitarist met een vrolijke krullenbol hupst met wufte pasjes over het podium. Op de een of andere manier lijkt hij uit een andere tijd te komen, de jaren 20 of zo. Dat past dan wel weer bij de sj sj sj-klanken die de zangeres-gitarist uitstoot en die doen denken aan een klankdicht van Kurt Schwitters. In een volgend nummer zingt ze heel aanstekelijk ‘dadadadadadada’. Dat nummer zit nu al de hele week in mijn hoofd. Verder zingt ze in het Russisch (ga ik vanuit) en trekt grimassen die een stomme film niet zouden misstaan. Muzikaal zit het goed in elkaar. Het volume is ook niet trommelvliesfolterend. Inmiddels klinkt het funky en het laatste nummer is een draaikolk van een alsmaar versnellend ritme. We worden meegezogen en blijven verdwaasd achter.

Glintshake

Het is inmiddels al na middernacht. De avond is behoorlijk uitgelopen en de zaal al een beetje leeggelopen. Wellicht is het weekend nog niet voor iedereen begonnen en moeten er mensen morgenvroeg weer fris op de zaak staan. Jammer voor ze, want het Slowaakse Berlin Manson is een belevenis. Het duurt even voor ze alles gesoundcheckt hebben, maar dan gaat de zanger met zijn rug naar ons toe van start. Met zijn lange, magere gedaante, kleding die je hier in Eindhoven niet in de winkel kunt kopen en cowboylaarzen is hij een zeer markante persoonlijkheid. De muziek is al even uniek. De langzame bas dreunt door mijn hele lijf. De backing tracks, de Slowaakse zang, de met druipsnor behangen gitarist: het is een heel vette combi.

Berlin Manson

Hun teksten zijn (dat stond bij de aankondiging) anti-kapitalistisch. Ik geloof het meteen, al is het enige wat ik versta ‘Kapital! Kapital!’ tijdens een van de nummers. De zanger laat weten dat het voor hem een vreemd idee is dat wij hem niet kunnen verstaan; normaal scandeert het publiek zijn teksten mee. ‘Our next song is about the Eastern European housing problem. It’s not a Western European problem,’ voorziet hij een nummer van context. Achter mij hoor ik iemand mompelen: ‘Je moest eens weten, jongen, je moest eens weten.’ Hoewel we de context natuurlijk nooit helemaal mee krijgen, is het gaaf een blik te kunnen werpen in de Slowaakse underground scene. Bekijk dit clipje maar eens om enigszins een beeld te krijgen of anders dit.

Hoewel er vanavond veel buitengewone en zelfbewuste individuen op de planken staan, valt hun bescheidenheid en onnadrukkelijkheid op. Ze staan duidelijk in dienst van het grotere geheel, niet ter promotie van zichzelf. En het is wel lekker hoor, om als toeschouwer zo veel ruimte te hebben, maar ik roep mijn stadsgenoten toch op in grotere getale naar dit soort avonden te gaan. Voor die kleine tien euro hoef je het zeker niet te laten. Als de parels van de (Oost-)Europese underground scene gewoon naar je toe komen, blijf je toch niet thuis.

Fotbal

Fotbal

Fotbal

Neighbours Burning Neighbours

Neighbours Burning Neighbours

Neighbours Burning Neighbours

Omni Selassi

Omni Selassi

Glintshake / ГШ

Glintshake / ГШ

Berlin Manson